De Poolse binnenlandse veiligheidsdienst heeft op 26 maart invallen gedaan in drie huizen die worden gerund door de Priesters van het Heilig Hart van Jezus, en daarbij meerdere arrestaties verricht. De acties zijn onderdeel van een lopend onderzoek door de nieuwe Poolse regering naar de financiering die de congregatie van de vorige regering ontving voor de pastorale hulp aan misbruikslachtoffers.
Pater Michal Olszewski, die het pastorale project leidt, werd gearresteerd, samen met drie voormalige medewerkers van het ministerie van Justitie, die verantwoordelijk waren voor de financiering.
De congregatie ontving zeven miljoen euro voor het project, terwijl men volgens de openbaar aanklager “geen ervaring” heeft met de zorg voor misbruikslachtoffers.
De oprichters van het project verklaren echter dat de financiering “onmisbaar is voor het helpen van mensen die misbruikt worden in de samenleving en in de Kerk”. De opvanghuizen zijn bedoeld als een veilige haven en onderdak voor slachtoffers van misbruik, “ongeacht hun achtergrond, ongeacht of ze katholiek zijn of niet, ongeacht op wie ze gestemd hebben”, zo vertelde pater Olszewski kort geleden nog tegen persbureau OSV News.
De financiering kwam uit het zogenaamde Justitie Fonds van het Poolse ministerie van Justitie. Dat werd opgericht in 1997, maar in 2017 werden de taken ervan uitgebreid door de conservatieve PiS-regering. Het fonds was bedoeld om slachtoffers van misdrijven en hun naasten bij te staan, vooral op medisch, psychologisch, juridisch en materieel gebied.
De regering van de nieuwe Poolse premier Donald Tusk, die in december 2023 beëdigd werd, stelt nu vraagtekens bij de manier waarop de vorige regering het geld heeft toegekend en vroegen het openbaar ministerie om te controleren of het geld op een wettige manier is besteed.
De nieuwe Poolse regering lijkt er vooral op gebrand om tijdens het onderzoek het geld te controleren dat ging naar stichtingen van christelijke oorsprong, zoals die met een pro-life missie, maar ook stichtingen die gewoon “verdwenen” toen het geld eenmaal naar hen was overgemaakt. Al in 2021, toen de PiS-partij nog aan de macht was, was er overigens al kritiek op het functioneren van het fonds.
De nu gearresteerde pater Olszewski vertelde in februari aan OSV News dat de donatie zijn project ontving echter precies overeenkwam met de missie van het fonds, waarbij zijn congregatie het geld wilde gebruiken om een veilig toevluchtsoord te bouwen voor slachtoffers van misbruik en geweld.
Eén van de kritiekpunten was dat de bouw van dat opvanghuis veel meer kostte dan aanvankelijk begroot. Maar de priester legde uit dat het project voor het eerst was gepland vóór de pandemie en de oorlog in Oekraïne. “Nu weet iedereen dat met deze problemen en de stijgende inflatie, het onmogelijk is om te bouwen onder de prijzen van voor de pandemie en de oorlog in de regio, die de prijs van hout en andere materialen beïnvloedde”, zei hij.
Dat de congregatie er ook van wordt beschuldigd geen ervaring te hebben op het gebied van hulp aan slachtoffers van misbruik, is volgens pater Olszewski een “volledig ongegronde aantijging”.
“De Priesters van het Heilig Hart hebben jarenlang tientallen initiatieven opgezet voor kinderen uit arme buurten”, zei de priester. “We hielpen slachtoffers van de oorlog in Oekraïne en veel anonieme slachtoffers van misbruik in de Kerk. Maar we liepen daar niet mee te koop in de media, door te zeggen: ‘Kijk, dit zijn de slachtoffers die we hebben geholpen’. Wij vinden dat dat niet hoort.”
“Dit project is hard nodig”, voegde pater Olszewski eraan toe. “We weten het uit ervaring en we hopen dat het project niet verder geblokkeerd zal worden”, benadrukte de priester.
Volgens de informatie die OSV News heeft verkregen, heeft het onderzoek in opdracht van de regering geen onregelmatigheden aan het licht gebracht bij het beheer van het Archipelproject. Er is geen verdere informatie over waarom de priester is gearresteerd en er zijn geen aanklachten openbaar gemaakt.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
