De Heilige Nicolaas en Barbarakerk in Valkenburg leed zware schade bij de overstromingen in juli 2021. Beetje bij beetje wordt sindsdien de schade hersteld. Vorige week werden de twee manshoge beelden van de patroonheiligen volledig gerestaureerd de kerk binnengebracht.
Veel ruchtbaarheid is er niet aangegeven, vertelt koster Felix Lebouille (39). “We waren zo blij dat de beelden eindelijk gerestaureerd waren dat we ze in stilte hebben teruggezet.” Geluidloos was het natuurlijk niet, ze werden “gewoon op een palletwagen naar binnen gereden”. Een speciale viering moet echter nog georganiseerd worden.
Half juli 2021 was de stemming in de kerk een stuk minder feestelijk. Het water afkomstig van de rivier de Geul steeg razendsnel en zette de kerk tot zo’n 1.30 meter onder water. Harry Lebouille – vader van Felix en destijds koster – hield samen met zijn zoon de hele nacht de wacht in de kerk, terwijl ze op het hoogste punt van het altaar zaten. Pastoor Herman Jansen (88) was de laatste die – zij het onder lichte dwang – het gebied verliet.
Het water veroorzaakte enorm veel schade. De marmeren tegels kwamen omhoog, het houten meubilair dreef door de kerk en een beeld van de heilige Nicolaas kukelde in het water.
De koster vertelt dat inmiddels “alle kerkschatten” gerestaureerd zijn. Nu dus ook de houten beelden van de heilige Nicolaas en de heilige Barbara.
Dat de restauratie van deze beelden zo lang duurde, komt doordat er schimmel in het hout van het beeld van de heilige Nicolaas weggehaald moest worden. Ook waren drie vingers van de heilige afgebroken. “Die konden we nergens meer terugvinden en moesten opnieuw gemaakt worden.”
De restauratie werd uitgevoerd door SARL (Stichting restauratie Atelier Limburg). Arnold Tryten – een internationaal hoog aangeschreven restaurateur – werkte samen met de Litouwse Ausrine Dambrauskait twee jaar aan de restauratie. Het beeld moest drogen, stukken moesten worden opgevuld en fragmenten teruggezet. Ook moesten delen opnieuw beschilderd worden.
De pastoor was geëmotioneerd dat de beelden weer terug zijn, vertelt Felix Lebouille. Toch is dit nog lang niet het einde van alle herstel. De marmeren vloertegels zitten nog allemaal los en het blad van het hoofdaltaar is nog altijd vochtig, evenals de muren.
“De mergelmuren hebben het water als een spons opgezogen. Monumentenzorg komt regelmatig het vochtgehalte meten. Waarschijnlijk gaat het nog jaren duren voordat het gebouw is hersteld.”
Ook dan is het probleem nog niet opgelost. De koster is ervan overtuigd dat er in de toekomst vaker overstromingen komen. De parochie heeft daarom ook een architectenbureau in de arm genomen om “de noden voor het kerkgebouw” in beeld te brengen. Het bureau geeft ook advies over de plek van de beelden en bijvoorbeeld het koor, iets wat neerkomt op “een kleine herinrichting” van de kerk. Veel meer kan de parochie niet doen. Het kerkgebouw ligt nu eenmaal langs de rivier de Geul.
De gemeente Valkenburg is ondertussen drukdoende om in geval van grote waterstromen het water zo snel mogelijk weg te laten lopen. Zo worden er gaten in de kademuren gemaakt, komen er meer groenstroken en andere bestrating die het water sneller laten wegstromen. Ook maakt de overheid opvangbassins. De trottoirs zijn al met vijftien centimeter verhoogd en de riolering is al vervangen, met grotere putdeksels.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
