Ziet u het ook in uw straat, of misschien wel in uw eigen huis en tuin? Nooit eerder hebben we het naar verluidt zó bont gemaakt met de jaarlijkse kerstversiering.
Dansende kerstmannen, verlichte arrensleeën met rendieren in de tuin, complete miniatuur-kerstdorpen, nepsneeuw op de ruiten, ijspegels aan de dakgoot, en lampjes, vooral heel veel lampjes – niets is ons te dol.
We bezoeken het tuincentrum allang niet meer alleen om vlug een boompje te halen; het bezoek zelf is een kerstervaring geworden, een dagje uit, ja een seculier ritueel, een commerciële nachtmis.
De tuinbranche zag z’n kerstomzet de laatste tien jaar verdubbelen, las ik. De directeur van marktleider Intratuin gaf er een plausibele verklaring voor tegen de NOS: “Mensen willen het gezellig maken thuis. Er is veel ellende in de wereld, mensen trekken zich een beetje terug met het gezin en vrienden. Kerst is daar een mooi moment voor.”
Het is nogal gemakkelijk om hier cynisch over te doen, en erop te wijzen dat het met de ‘oorspronkelijke’ bedoeling van Kerstmis allemaal niks meer te maken heeft. Nee, natuurlijk: in de stal waar het allereerste kerstfeest gevierd werd, was het niet knus en gezellig. Waarschijnlijk was het er guur en tochtig en stonk het er niet te zuinig.
De heilige familie kan er niet op z’n paasbest hebben uitgezien; opgejaagd, de deur gewezen, verward, doodmoe en ongewassen. De herders aan wie het Goede Nieuws het eerst verteld werd, waren ook bepaald niet de schoonste types; ruwe bolsters zonder garantie op blanke pit. Idyllisch kan Bethlehem niet geweest zijn.
Dat Kerstmis desalniettemin altijd knus is geweest – ook in vroeger tijden, toen de Intratuin nog niet bestond en iedereen nog gewoon naar de échte nachtmis ging – heeft te maken met het goede nieuws dat de engelen aan de herders kwamen brengen: daar, middenin die ellende, is God mens geworden.
In die koude, donkere wereld is wel degelijk warmte en licht te vinden. Natuurlijk kennen mensen dat verhaal amper meer, maar ook in het seculiere Kerstmis van nu, klinkt méér dan een vage echo van die aloude hoop, dat verlangen naar licht in het donker.
Het is geen toeval dat juist Kerstmis zo populair blijft in wat wel (ik denk vaak te lichtzinnig) een ‘post-christelijke’ tijd wordt genoemd.
In de Groene Amsterdammer stond onlangs een interessante bespreking van twee boeken die ook eerder in KN al aandacht kregen (Missievaders van Mar Oomen en Mijn vader was priester van Katja Kreukels).
De recensent besloot: “Beide boeken hamerden bij het lezen regelmatig in mijn ziel. De verklaring is eenvoudig: velen, onder wie ik, hebben hun katholieke verleden diep weggestopt, verzwegen. Maar ergens schuilt het nog wel. Tijd voor een grote, grote schoonmaak.”
Oude ressentimenten, vastgeroeste beelden van wat de Kerk misschien ooit was – ja, die mogen opgeruimd worden. Ze kunnen straks in januari met de verlepte kerstbomen aan de straatkant gezet worden.
Maar als de mensen met Kerstmis de deuren sluiten voor de ellende in de buitenwereld, zullen de kerken hun deuren juist openen en die mensen van harte welkom heten. Ze kunnen er – voor het eerst of opnieuw – kennismaken met een Licht dat alle kerstverlichting overtreft in schittering.
Namens alle medewerkers van Katholiek Nieuwsblad: een zalig Kerstmis!
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
