De Luxemburgse kardinaal Jean-Claude Hollerich oogde moe tijdens de persconferentie na het besluit van de bisschoppensynode in Rome. Heel gek was dat niet: het was zaterdagavond half 10, de persconferentie was al anderhalf uur later dan voorzien begonnen, er waren diezelfde dag nog dik 1200 opmerkingen op de synthesetekst verwerkt. Iedereen was uitgeput, de paus incluis – die tijdens de slotgebeden van de synode een geërgerde zucht niet kon verhullen toen de voorzangers een keer te vaak het refrein “Laudate omnes gentes, laudate Dominum” inzetten.
Ook de immer beminnelijke Hollerich, rapporteur van de synode, kon zijn ergernis niet geheel verbergen toen journalisten doorvroegen naar vernieuwingen waar geen overeenstemming over bereikt was. “De synodale Kerk omarmt niet zomaar alles”, zei hij, “maar gaat wel makkelijker de dialoog aan”. De Kerk zal wel degelijk antwoorden vinden op de prangende vragen van onze tijd, zo ging Hollerich verder, “maar het zijn niet per se de antwoorden waar deze of gene groep op hoopte”.
Het gaat niet om de ‘besluiten’, zo die al genomen zijn, maar om het proces – het synthesedocument is slechts een startpunt, zei Hollerich ook nog. Hij heeft natuurlijk gelijk. Maar hoe duidelijk hij het ook zegt, en hoe vaak de paus ook geroepen heeft dat de synode geen parlementaire democratie is, veel mensen konden het toch niet laten om het te zien als een krachtenveld van conservatieve en progressieve fracties, en vroegen zich af: “Wie heeft er gewonnen? Wat is er besloten?”
Als het antwoord – zoals ik in mijn vorige commentaar al voorspelde – teleurstelt, dan heet het dat de Kerk er “nog” niet aan toe is, dat er “tegenkrachten” waren. Wie zo denkt, is echter niet geïnteresseerd in luisteren naar wat anderen te zeggen hebben. Die heeft zijn mening al volledig klaar en is eigenlijk alleen maar ongeduldig aan het afwachten tot de rest van de wereld er precies hetzelfde over denkt. Juist de meer vooruitstrevende West-Europeanen hebben hier last van.
“Niet in Rome, maar bij ons, in onze lokale kerken, moet het eigenlijke werk van de synode gebeuren”
Tweet dit!
Die houding – van achterover leunen en cynisch afwachten wat ‘de hoge heren in Rome’ besloten hebben – is echter ten diepste klerikaal. Een klerikalisme dat juist ook bij leken bestaat, en waar de synodale synthesetekst harde maar ware woorden over spreekt. Tegenover die wereldse geest plaatst dit document een krachtig beeld van een eenvoudige en deemoedige Kerk, ondanks alle onderlinge verschillen verenigd rondom de Eucharistie, die mensen welkom heet. Het appel is heel duidelijk: kijk niet naar de ‘hoge heren’, maar ga zélf aan de slag om dat waar te maken.
Roma locuta causa finita, luidt een bekend gezegde: Rome heeft gesproken, de zaak is gesloten. Ditmaal echter heeft Rome gesproken en is de zaak juist geopend. Dat is de eigenlijke revolutie van deze synode. Niet in Rome, maar bij ons, in onze lokale kerken, moet het eigenlijke werk gebeuren. De vermoeide synodegangers hebben hun rust verdiend; nu zijn wij aan de beurt.
 |
Gratis kennismaken met KN?Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad van deze week. Vrijblijvend kennismaken met onze weekeditie? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan! |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
