Vandaag, 5 juni, opent Open Doors de deuren van een bezoekerscentrum, waar bezoekers kunnen leren over vervolging van christenen, nu en door de tijd heen. “We openen de deuren, letterlijk”, aldus Klaas Muurling van Open Doors. Het bezoekerscentrum maakt onderdeel uit van het nieuwe kantoor, waar buiten coronatijd dagelijks 40 tot 50 mensen werken.
Het is niet te missen. Vlaggen van Open Doors in Ermelo wapperen fier in de wind. Er moet ook nog een bord komen aan de weg. Jaren geleden was die openheid niet denkbaar. Het gebouw van Open Doors dat gevestigd is in een voormalige aardappelfabriek is vanaf de weg niet zichtbaar.
Niet voor niets, want de organisatie die opkomt voor geloofsvervolgden, doet gevaarlijk werk dat niet overal gewaardeerd wordt. Bijbels en andere christelijke lectuur naar landen brengen die daarvoor gesloten zijn. Dat doet de organisatie al decennia lang.
Vorig jaar bestond Open Doors 65 jaar. Door de jaren heen bouwde Open Doors een flink archief op. Met allerlei verhalen. “Een schat aan informatie, die nu zichtbaar wordt gemaakt in ons bezoekerscentrum”, aldus directeur Maarten Dees.
Bij binnenkomst in het bezoekerscentrum speelt een film, waarin onder andere oprichter Anne van de Bijl voorbij komt. Een replica van zijn auto staat voor het scherm opgesteld. Geloofsvervolgden uit diverse landen vertellen hun verhaal.
Op een muur komen gezichten voorbij van mensen die allemaal vervolgd werden om hun geloof. Een zwartgeblakerde miskelk uit een verwoeste kerk in Irak getuigt van de gruwelen van IS.
Het belangrijkste doel is dat het erfgoed bewaard wordt en de archieven ontsloten. “De grote daden van God zijn in de geschiedenis van Open Doors zichtbaar en tastbaar maken”, aldus de directeur.
“Vroeger waren er zelfs plekken waar kantoormedewerkers niet mochten komen, maar die tijd is voorbij”
Tweet dit!
“Gods timing is perfect. We waren al begonnen met de verbouwing, toen de coronapandemie kwam. Was die al begonnen, dan hadden we het wellicht niet aangedurfd.”
Dat de bouwwerkzaamheden zo naadloos verliepen en zoveel partijen belangeloos gaven, ziet hij als een wonder. Hij is dankbaar dat ondanks dat er nu niet gereisd kan worden, er hier toch een plek is waar mensen kunnen proeven in beelden en verhalen wat de vervolgde kerk meemaakt.
“Wij verlangen ernaar dat de deuren open gaan. In het verleden werkten we alleen maar in het diepste geheim. Er waren zelfs plekken waar kantoormedewerkers niet mochten komen. Die tijd is voorbij.”
De plannen voor het kantoor en bezoekerscentrum lagen er al langer, maar steeds ging de missie voor. Toen de knoop was doorgehakt, betrok de organisatie architect en predikant Willem Jan de Hek. Hij kwam met een ontwerp voor een nieuw kantoor met ruime plaats voor een bezoekerscentrum.
Joël Batenburg, die eerder het Leger des Heils-museum in Amsterdam ontwierp, spitte met Open Doors-medewerkers het archief door en maakte op basis van de belangrijkste stukken een ontwerp voor de expositieruimte.
Open Doors-directeur Maarten Dees: “Als we niet eren en waarderen wat we in verleden hebben gedaan, dan raken we van het spoor af.”
Dat spoor begon in 1955, toen Anne van de Bijl, oprichter van Open Doors, met zijn blauwe kever een koffer Bijbels naar het communistische Polen bracht. Het markeerde het begin van het werk van Open Doors, dat later alleen maar professionaliseerde.
In een garage bouwden een tiental monteurs in het diepste geheim auto’s en smokkelvoertuigen voor tienduizenden Bijbels. “De garage waar dat gebeurde was ook voor ons verboden terrein voor ander personeel”, memoreert woordvoerder Klaas Muurling, die al ruim veertig jaar voor Open Doors werkt en in zijn beginjaren ook Bijbels heeft gesmokkeld.
Tijdens een rondleiding vertelt hij hoe hij en zijn vrouw op hun eerste reis naar Rusland Bijbels meesmokkelden in de voering van hun jas. De jassen waren zo zwaar dat ze bijna rechtop bleven staan in de vliegtuigstoel. De tijd van Bijbels smokkelen is voor hem allang voorbij, nu houdt hij zich voor de werkgroep historische commissie bezig met archivering van waardevolle documenten en spullen.
Het belangrijkste doel van het bezoekerscentrum is om christenen te informeren over geloofsvervolging en de achterban te betrekken. Daarnaast wil Open Doors in de maatschappij een breder draagvlak voor geloofsvrijheid creëren door te lobbyen in Den Haag.
“Zo lobbyden we voor een EU-gezant voor geloofsvrijheid. Wij denken dat dat belangrijk is, want geloofsvrijheid voor alle gelovigen – ook niet-christenen – staat onder druk”, meent Dees.
Met de coronacrisis ziet Open Doors bovendien een toename van geloofsonderdrukking. Dat is iets waar de organisatie zich druk om maakt. Tegelijkertijd beseft Muurling ook dat geloofsvervolging nooit zal verdwijnen. “Het zou alleen maar erger worden, staat er in de Bijbel. Waarom zouden wij gespaard blijven?”
Muurling is ervan overtuigd dat geloofsvervolging voor veel kerken toch wat ver van hun bed staat. Is het naïviteit? Hij weet het niet. Genoeg kerken weten weinig van geloofsvervolging. Dees zegt: “Ter illustratie: er zijn 3000 kerken in Nederland, wij hebben 600 ambassadeurs. Er ligt nog genoeg werk.”
De toegang tot het Open Doors-bezoekerscentrum is gratis, maar aanmelden vooraf via de website is verplicht.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
