In de algemene audiëntie van 17 januari legde paus Franciscus uit waarom lust zo’n afschuwelijke zonde is. “Lust luistert niet naar de ander, maar alleen naar de eigen behoefte.”

Na gulzigheid is lust de volgende zonde die altijd klaar zit voor de deur van ons hart. Let wel: in het christendom wordt het seksuele instinct niet veroordeeld. In de Bijbel vinden we het Hooglied, een prachtige tekst over de liefde tussen twee verloofden. Deze prachtige dimensie van onze menselijkheid, de seksuele dimensie, de dimensie van liefde, is echter niet zonder gevaar.

Daarom moest Paulus deze kwestie zelfs al aan de orde stellen in de Eerste Brief aan de Korintiërs: “Men hoort algemeen spreken van ontucht onder u, en wel van de soort die zelfs bij de heidenen niet voorkomt” (5,1). Zijn verwijt gaat over een ongezonde omgang met seksualiteit door sommige christenen.

Verliefdheid is een van de meest verrassende realiteiten van ons bestaan en een van de zuiverste gevoelens. Een verliefd persoon wordt vrijgevig: hij of zij stopt met aan zichzelf te denken om volledig gericht te zijn op de ander. Maar deze gevoelens zijn niet veilig voor het kwaad, want ze worden bezoedeld door de duivel van de lust. En deze zonde is bijzonder weerzinwekkend, om ten minste twee redenen.

Giftige relaties

Ten eerste omdat die de band tussen mensen verwoest. Er zijn zoveel relaties die op een goede manier begonnen, maar daarna veranderden in giftige relaties, waarin bezit werd genomen van de ander, zonder respect en besef van grenzen.

Dat is de liefde waarbij kuisheid ontbreekt: een deugd die niet verward moet worden met seksuele onthouding, want kuisheid is meer dan dat. Werkelijk liefhebben is de ander respecteren, zijn of haar geluk nastreven.

Dat is liefde en de liefde is prachtig. Lust daarentegen drijft de spot met dit alles: lust plundert, rooft, consumeert haastig, wil niet luisteren naar de ander maar alleen naar de eigen behoefte.

Er is nog een tweede reden waarom lust een gevaarlijke zonde is. Van alle menselijke genoegens heeft seksualiteit een krachtige stem: alle zintuigen zijn erbij betrokken, het huist zowel in het lichaam als in de geest.

Dat is prachtig, maar als het niet wordt gedisciplineerd, wordt het een keten die de mens van zijn vrijheid berooft. We moeten de liefde verdedigen, de liefde van het hart, van de geest, van het lichaam, pure liefde in het geven van zichzelf aan elkaar. En dit is de schoonheid van seksuele gemeenschap.

Het winnen van de strijd tegen lust, tegen het ander zien als een gebruiksvoorwerp, kan een levenslange inspanning zijn. Maar de prijs van deze strijd is de belangrijkste van allemaal, want het is het behouden van die schoonheid die God aan zijn schepping meegaf toen hij de liefde tussen man en vrouw schiep.

Ware liefde bezit niet, maar geeft, en dienen is beter dan veroveren. Want als er geen liefde is, is het leven trieste eenzaamheid. (Vertaling Susanne Kurstjens)