Tijdens de algemene audiëntie van 7 februari legde paus Franciscus uit dat we allemaal wel eens verdriet en droefenis ervaren, maar dat we daarin niet moeten blijven hangen

“Vandaag richten we ons op de zonde van de droefheid, in de zin van een voortdurende kwelling die de mens verhindert vreugde te ervaren in zijn bestaan.

Twee soorten droefheid

Allereerst moet worden opgemerkt dat er met betrekking tot droefheid ook een vorm is die past bij het christelijk leven en die met de genade van God wordt veranderd in vreugde: die vorm moet natuurlijk niet worden afgewezen en maakt deel uit van een weg van bekering.

Maar er is ook een tweede soort droefheid die de ziel binnendringt en die in een staat van moedeloosheid brengt: het is deze tweede soort droefheid die resoluut en met alle kracht bestreden moet worden, want ze komt van de duivel.

Er is dus een goede vorm van droefheid die tot verlossing leidt. Denk maar aan de verloren zoon in de parabel: wanneer hij aan de grond zit, voelt hij grote verbittering, en dit zet hem ertoe aan om tot bezinning te komen en terug te keren naar het huis van zijn vader (vgl. Lc 15,11-20). Het is een genade om te treuren over je zonden, om je te herinneren dat we weggedreven zijn van de staat van genade.

Maar er is een tweede soort droefheid, die een ziekte van de ziel is. Het ontstaat in het menselijk hart wanneer een verlangen of hoop verdwijnt. Het kan het verlangen zijn om iets te bezitten dat men niet kan krijgen; maar ook iets belangrijks, zoals het verlies van genegenheid. Wanneer dit gebeurt, is het alsof het hart van de mens in een afgrond valt en de gevoelens die hij ervaart zijn ontmoediging, depressie, angst.

We maken allemaal beproevingen mee die ons verdrietig maken, omdat het leven ons dromen laat koesteren die vervolgens in duigen vallen. In deze situatie vertrouwen sommigen, na een tijd van onrust, op hoop; maar anderen wentelen zich in melancholie en laten die in hun hart etteren.

Bepaalde vormen van langdurige rouw, waarbij iemand de leegte van degene die er niet meer is blijft vergroten, passen niet bij het leven in de Geest. Bepaalde wrokkige bitterheid, waarbij iemand altijd de slachtofferrol aanneemt, brengt geen gezond leven in ons voort, laat staan een christelijk leven. Er is in ieders verleden wel iets dat geheeld moet worden. Verdriet kan veranderen in een kwade geestestoestand.

Dus wat moet ik doen als ik verdrietig ben? Stop en kijk aandachtig: is dit goed verdriet of niet? En reageer op basis van de aard van het verdriet. Onthoud dat verdriet iets heel slechts kan zijn dat tot pessimisme leidt, tot een egoïsme dat moeilijk te genezen is. We moeten oppassen voor deze droefheid en bedenken dat Jezus ons de vreugde van de opstanding brengt.

Geloof verdrijft angst

Hoe vol het leven ook mag zijn van tegenstrijdigheden, van in de kop gedrukte verlangens, van niet gerealiseerde dromen, van verloren vriendschappen, dankzij Jezus’ verrijzenis kunnen we geloven dat alles gered zal worden.

Jezus is niet alleen voor zichzelf opgestaan, maar ook voor ons, om al het geluk te brengen dat in ons leven onvervuld is gebleven. Geloof verdrijft angst en de opstanding van Christus haalt het verdriet weg, zoals de steen bij het graf werd weggehaald.” (Vertaling Susanne Kurstjens)