<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Duitsland

Recordaantal Duitsers slaat kerkdeur achter zich dicht

Selinde van Dijk-Kroesbergen 28 juni 2022
image
Een vrouw bidt in de Dom van Keulen. Een recordaantal Duitse katholieken, onder wie ook veel actieve gelovigen, hield de Kerk in 2021 voor gezien. Foto: CNS - Theodor Barth, KNA

De Duitse katholieke Kerk wordt geconfronteerd met een ware exodus: in 2021 verlieten bijna 360.000 mensen de Kerk. Dat is fors meer dan in recordjaar 2019, toen 272.000 katholieken zich uitschreven. “We moeten af ​​van het idee dat de kerken weer vol zullen lopen”, stelt bisschop Georg Bätzing.

De Duitse bisschoppen publiceerden 27 juni de jaarcijfers over 2021. Hierin valt te lezen dat het kerkbezoek verder is gedaald, met ruim vier procent. Het aantal priesters is afgenomen van 12.565 naar 12.280 en er zijn weer minder parochies in het land. Wel waren er meer huwelijken, doopsel en eerste communies dan in 2020. Dat is mogelijk te verklaren doordat een aantal daarvan door de coronacrisis was uitgesteld.

Veruit het alarmerendste uit het rapport is de leegloop die momenteel de Duitse parochies treft. Hier gaat het veelal niet om katholieken die al jarenlang geen contact meer hadden met de Kerk. De meeste kerkverlaters zijn juist zeer geëngageerde gelovigen.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

De voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, Georg Bätzing, zegt “diep geschokt” te zijn over “het extreem hoge aantal mensen dat de Kerk verlaat”. De jaarcijfers tonen “de diepe crisis waarin we ons als katholieke Kerk in Duitsland bevinden. Er valt niets te verbloemen.”

De bisschop van Limburg geeft aan dat de coronapandemie zijn uitwerking op het kerkleven had: vieringen en de sacramentenbediening konden lang niet altijd plaatsvinden.  Aan de andere kant bereikten de online vieringen wel miljoenen mensen, zegt hij.

Misbruikschandalen

Als belangrijke oorzaak van het vertrek van veel gelovigen wijzen de bisschoppen in hun rapport op de misbruikschandalen.

https://www.kn.nl/abonnementen/

De afgelopen jaren publiceerde dan ook het ene bisdom na het andere een misbruikrapport. Met name in het aartsbisdom Keulen had dit groot effect; daar verdubbelde het aantal kerkverlaters.

In maart diende kardinaal Rainer Woelki zijn ontslag in als aartsbisschop van Keulen, nadat hij fel was bekritiseerd over zijn aanpak van de misbruikschandalen binnen het aartsbisdom.

Emeritus-paus Benedictus

Zelfs emeritus-paus Benedictus XVI kwam begin dit jaar in opspraak: zo zou hij tijdens de periode dat hij aartsbisschop van München en Freising in vier misbruikzaken niet goed opgetreden hebben. Ook voorgangers en opvolgers van hem in München maakten volgens een rapport fouten.

‘Aantal gelovigen zal niet toenemen’

In een poging om te hervormen en weer vertrouwen te winnen, lanceerde de Duitse Kerk enkele jaren geleden de zogeheten Synodale Weg. Het proces kreeg inmiddels veel kritiek, onder andere van paus Franciscus, en stopte de stroom kerkverlaters tot nu toe niet.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Bisschop Bätzing vindt dan ook dat de Kerk niet moet denken dat het aantal gelovigen weer zal toenemen.  “We kunnen als katholieke Kerk de dingen niet langer als vanzelfsprekend beschouwen”, concludeert hij. “We moeten onszelf opnieuw definiëren, uitleggen wat we doen en waarom we het doen.”

Schaamte en onvrede

Het zijn niet alleen de ‘gewone gelovigen’ die de Kerk de rug toekeren, merkt het Duitse persbureau KNA in een analyse op. Bij de kerkleiding heerst steeds vaker schaamte en een gevoel van onvrede, stelt KNA.

Als voorbeeld haalt het persbureau vicaris-generaal Andreas Sturm van het bisdom Speyer aan. Deze haalde in mei het nieuws door aan te kondigen dat hij oudkatholiek wordt. Bij het aanbieden van zijn ontslag zei dat hij “hoop en vertrouwen had verloren dat de Kerk echt kan veranderen”.

Al eerder had kardinaal Reinhard Marx gezegd dat de Kerk “een dood punt” had bereikt. Hij hoopte dat het aanbieden van zijn ontslag hier verandering in kon brengen. De paus zag dat anders en accepteerde zijn ontslag niet.

https://www.kn.nl/donaties/

Toch houdt bisschop Bätzing hoop dat de Synodale Weg een “belangrijke stap in de goede richting” is. Hij wijst ook op al het goeds dat de Kerk te bieden heeft: geestelijke verdieping, caritas, onderwijs en saamhorigheid. “Er zijn veel goede redenen om in de Kerk te blijven en haar samen mee vorm te geven.”

Duitsland telt nu 21,6 miljoen katholieken, 26 procent van de bevolking. Daarnaast is ruim 23 procent van de Duitsers protestant. Voor het eerst is minder dan de helft van de Duitse bevolking lid van een katholieke of protestantse Kerk.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.