Elk jaar staat er een andere kerststal op het Sint-Pietersplein. Sinds 2012 wordt die steeds door een andere regio aan het Vaticaan geschonken. Dat levert soms verrassende exemplaren op.

De traditie om jaarlijks een kerststal op het Sint-Pietersplein te plaatsen is niet zo oud als men wellicht zou verwachten. Pas in 1982 kwam paus Johannes Paulus II op het idee om een kerstgroep op het plein te plaatsen in de weken voor en tijdens de kerstperiode.

Dertig jaar lang verschenen elk jaar, vlak voor de start van de adventsperiode, dezelfde beelden op het plein, die echter wel steeds een nieuwe kerststal kregen of in een ander landschap werden geplaatst. Tot 2012, want toen besloot paus Benedictus XVI om elk jaar een andere Italiaanse regio aan te wijzen, die een eigen kerststal mocht schenken voor op het Sint-Pietersplein. De eerste regio aan wie de eer te beurt viel, was het Zuid-Italiaanse Basilicata.

Het grote voordeel van het uitbesteden van de kerststal moge duidelijk zijn: het leverde het Vaticaan een mooie besparing op, omdat de kosten van het maken van steeds een andere kerststal behoorlijk opliepen. Bovendien kunnen gelovigen en bezoekers van het Vaticaan sindsdien ook kennis maken met de rijke traditie van de kerststal en de verschillende uitingsvormen ervan.

Zo verschenen er de afgelopen jaren een kerststal van zand (2018), kerstgroepen in klederdracht (2015 en 2019), en een kerststal met een inheemse Jozef en Maria (2021). Tot nu toe kwam de kerststal twee keer uit het buitenland: in 2016 droeg Malta er zorg voor, in 2021 Peru.

Maar door de keuze voor de kerststal en kerstgroep bij anderen te laten, rolden er ook nogal eens bijzondere exemplaren uit die soms behoorlijk wat controverse opriepen. Zo was er in 2017 de kerststal uit Napels die de lichamelijke werken van barmhartigheid in de schijnwerpers moest zetten.

Maar de uitbeelding van het ‘begraven van de doden’ leverde een nogal luguber beeld op van een grijzige arm die langs een brancard bungelde. En ‘de naakten kleden’ werd uitgebeeld door een vrijwel blote man in de kerststal op te voeren. Een keuze die niet door iedereen op prijs werd gesteld.

In 2020 werd door de Zuid-Italiaanse regio Abruzzen een kerstgroep geschonken met keramieken beelden. Op zich nog geen groot probleem, ware het niet dat alle lichaamscontouren nagenoeg ontbraken, waardoor Jozef, Maria en de kerstengel er eerder uitzagen als buitenaardse wezens dan als mensen van vlees en bloed. Een redacteur van het jezuïetentijdschrift America Magazine vroeg zich vertwijfeld af wat Star Wars-personage Darth Vader in de kerststal te zoeken had.

En zo kan er in ieder geval één ding met zekerheid gezegd worden: de Vaticaanse kerststal levert elk jaar weer voer voor discussie op. En blijft daarmee positief, en soms negatief, tot de verbeelding spreken.