Paus Franciscus’ oproep  aan Rusland en Oekraïne om de “moed van de witte vlag” te tonen, leidde tot verontwaardiging aan Oekraïense zijde. Volgens een Vaticaanse zegsman worden de uitspraken van de paus verkeerd weergegeven en uitgelegd.

Gevraagd in een interview of Oekraïne zich zou moeten overgeven en of dit de acties van de sterkere macht zou legitimeren, zei de paus dat “de sterkste degene is die naar de situatie kijkt, aan de mensen denkt en de moed heeft de witte vlag te hijsen, en onderhandelt”.

Fragmenten uit een langer interview

Het interview met de Italiaanstalige Zwitserse omroep RSI werd op 2 februari opgenomen, maar op 9 maart werden fragmenten vrijgegeven, voordat het volledige interview op 20 maart zal verschijnen.

Verschillende Italiaanse media begonnen al snel verhalen te verspreiden waarin de paus ten onrechte werd geciteerd als zou hij hebben gezegd dat “Oekraïne de moed moet hebben om de witte vlag te hijsen”.

Andere bedoeling

Matteo Bruni, perschef van het Vaticaan, vertelde verslaggevers op 9 maart dat het beeld van de witte vlag – een term die de interviewer gebruikte bij het stellen van de vraag – door de paus was opgepikt “om het staken van de vijandelijkheden aan te geven, een wapenstilstand die bereikt is met de moed van onderhandelingen. Hij hoopt op een diplomatieke oplossing voor een rechtvaardige en duurzame vrede.”

Bruni haalde ook de woorden van paus Franciscus aan in verwijzing naar de oorlog tussen Israël en Hamas elders in het interview, “maar verwijzend naar elke oorlogssituatie”, waarin de paus zei dat “onderhandelen nooit een overgave is.”

‘Onderhandel op tijd’

Over Oekraïne zei de paus dat “onderhandelen een moedig woord is”, waarbij hij opmerkte dat onderhandelingen mogelijk zijn met de hulp van de internationale gemeenschap. Hij noemde bijvoorbeeld dat Turkije had aangeboden om te bemiddelen in het conflict.

“Wanneer je ziet dat je verslagen bent, dat de dingen niet vooruit gaan, heb dan de moed om te onderhandelen,” zei de paus. “Je mag je schamen, maar hoeveel doden zullen er niet vallen? Het zal nog erger aflopen. Onderhandel op tijd, zoek een land dat als bemiddelaar kan optreden.”

‘Derde Wereldoorlog’

Bij Oekraïne schoten de opmerkingen in het verkeerde keelgat. Andrii Yurash, de Oekraïense ambassadeur bij het Vaticaan, noemde de oorlog in Oekraïne de ‘Derde Wereldoorlog’ in een post op X vlak nadat de opmerkingen van de paus waren gepubliceerd. Hij vroeg of iemand zou hebben overwogen de witte vlag te hijsen in de oorlog tegen Hitler.

Het Vaticaan heeft herhaaldelijk aangeboden op te treden als bemiddelaar tussen Oekraïne en Rusland, en vorig jaar stuurde paus Franciscus zijn vredesgezant voor Oekraïne, kardinaal Matteo Zuppi, naar Kiev, Moskou, Washington en Peking om buitenlandse leiders te ontmoeten en vredesbesprekingen over Oekraïne te bevorderen.