Een ‘katholieke gluiperd’. Aan Geert Wilders is de comeback van dit scheldwoord te danken; hij gebruikte het om Pieter Omtzigt mee te kapittelen toen die van de formatiegesprekken wegliep. Nu blijkt de ex-katholieke PVV-voorman zelf ook van harte bereide om heel ‘rooms’ met zijn principes te marchanderen, waar Omtzigt in mijn ogen juist principes vóór politiek gewin stelde. Maar dat terzijde.
Waar het me om gaat is dat gemak waarmee iemand voor ‘katholieke gluiperd’ kan worden uitgemaakt in het huidige publieke debat. Niemand die zich daar over opwindt, columnisten als Youp van ’t Hek (NRC) en Stijn Fens (Trouw) maakten zich er zelfs op aanstekelijke wijze vrolijk over. En prima hoor, ik pleit hier niet voor kleinzerigheid.
Maar opvallend is het wel. Antisemitisme en anti-islamisme bestaan natuurlijk ook volop vandaag de dag. Maar die antipathieën worden doorgaans niet zo openlijk beleden, die worden omzwachteld door een heleboel progressieve of liberale wolligheden.
Antikatholicisme echter hoeft niet verhuld te worden. Daar lopen veel mensen zelfs tamelijk openlijk mee te koop, bijna alsof het een bewijs is van hun eigen ruimdenkendheid. Want: de katholieke Kerk is toch maar een eng bolwerk van oude mannen in rare kleren, nog raardere rituelen en de allerraarste opvattingen, zo lijkt de gangbare opinie. Dus daar tegenaan schoppen is alleen maar een teken van verfijnde manieren en morele voortreffelijkheid. Zoiets.
En nogmaals: prima, denk er vooral zo over, ik lig er niet wakker van – de meeste katholieken vermoedelijk niet. We weten wel beter. Daarbij: vooralsnog kunnen wij ons geloof hier in alle vrijheid beleven, hoeven we geen agressie of uitsluiting te vrezen. Die minachting is dan maar klein leed.
Wat ik zorgelijker vind, is hoe er door dit gangbare antikatholieke sentiment heel wezenlijke maatschappelijke problemen gemakzuchtig worden afgewenteld op die grote gezichtloze boeman die mensen van de rooms-katholieke Kerk maken.
“Niet zozeer om ons, katholieken, is antikatholicisme een kwalijke zaak, maar vooral omdat het een geijkte manier is om niet naar de eigenlijke problemen te hoeven kijken”
Tweet dit!
We zien dat nu de film Rapito in de bioscopen draait, over een Joods jongetje dat ooit door de Kerk ontvoerd werd. Nieuwe brandstof dus voor dat licht-ontvlambare antipapisme. Op de radio hoorde ik al een recensent tekeergaan over “het diepgewortelde antisemitisme van de katholieke Kerk”.
Nog los van alles wat daarop af te dingen valt: het punt is dat antisemitisme een actueel probleem is dat onze gehele samenleving raakt. Doen alsof het een katholiek probleem is, gebaseerd op een (inderdaad treurige) historische episode in het negentiende-eeuwse Italië, is de kwestie moedwillig wegschuiven van het hier en nu.
In alle ophef over seksueel misbruik zagen we eerder al hetzelfde mechanisme aan het werk: laten we vooral het vergrootglas leggen op de ‘gluiperds’ in allang gesloten katholieke kostscholen, dan hoeven we niet onder ogen te komen dat kindermisbruik ook nu een enorm probleem is. En heus niet alleen bij katholieken.
Kortom: niet zozeer om ons, katholieken, is antikatholicisme een kwalijke zaak, maar vooral omdat het een geijkte manier is om niet naar de eigenlijke problemen te hoeven kijken.
 |
Gratis kennismaken met KN?Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad van deze week. Vrijblijvend kennismaken met onze weekeditie? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan! |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
