Toen wij op de kop af een jaar geleden onze onderzoeksresultaten naar kerksluiting publiceerden, konden wij niet bevroeden dat het thema ‘gesloten kerkdeuren’ in 2020 op een heel andere wijze actueel zou worden. De meesten van ons zagen geen kerk van binnen met Kerstmis – behalve dan via tv of livestream. En al is het vaccineren deze week begonnen, het lijkt vrij onwaarschijnlijk dat we met Pasen 2021 weer als vanouds in de kerkbanken zitten met z’n allen.
Maar laat 2021 dan maar een jaar van geloof ‘buiten de muren’ zijn. Buiten de muren van onze kerkgebouwen – binnen die muren speelt zich inmiddels toch al veel meer af dan godsdienstbeoefening; zie ook onze eerste editie van 2021. Buiten de muren van onze vertrouwde omgeving, onze comfortzone.
“De lockdown dwingt ons om op een andere manier naar ons vertrouwde geloof te kijken”
Tweet dit!
Recent onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek bevestigt nog maar eens, dat daar buiten die kerkmuren toch al verrassend veel geloof te vinden is. Ja, natuurlijk vond het CBS ook die afkalving van kerkbezoek die wij in ons onderzoek ook signaleerden. Maar, zoals eindredacteur Peter Doorakkers ook schrijft in zijn analyse van de CBS-cijfers; er is ook een andere manier om naar die trend te kijken. Een meerderheid van de mensen die zich wel katholiek noemen maar nauwelijks of nooit een kerk bezoeken, gelooft – al is het vaak met enige twijfel of voorbehoud – in God. Liefst twintig procent van deze groep niet-kerkgaande katholieken zegt zelfs met grote zekerheid in God te geloven.
Het gaat dus om honderdduizenden mede-gelovigen ‘buiten de muren’, mensen die we niet zien, niet kennen (althans, niet kennen als gelovige; het kunnen natuurlijk evengoed familieleden, buren of collega’s zijn). Mensen die zich niet aangesproken voelen door de bestaande kerkgemeenschappen, die wellicht (al dan niet terechte) bezwaren hebben tegen ‘het instituut’, maar die er toch net zo goed ‘bij horen’. Ook zonder corona is de Kerk een virtuele gemeenschap, zo moeten we concluderen. We wisten in feite toch al bar weinig van elkaar.
Het lijkt een contradictie dat uitgerekend een lockdown daar iets aan kan veranderen. Maar die dwingt ons toch om op een andere manier naar ons vertrouwde geloof te kijken, op andere manieren naar buiten te treden, dus laten we daar alsjeblieft creatief in zijn. Waarmee ik absoluut niet zeggen wil dat we geen Kerk (als gebouw en/of als instituut) nodig hebben om te geloven. Waar twee of drie samen komen in Zijn naam, wil men op een goed moment toch graag een dak boven het hoofd. We blijven ook behoefte houden, misschien juist meer dan ooit, aan een biddende ‘binnenruimte’, aan vlees- en steengeworden sacraliteit.
De vraag die des te dringender is geworden, is: hoe brengen we die sacrale binnenruimte op een zinvolle manier buiten de muren van onze vertrouwde gemeenschap? Daar over nadenken en een antwoord op formuleren – als parochie, als gezin, als individuele gelovige – kan zomaar een prachtig voornemen voor het nieuwe jaar opleveren.
Namens alle collega’s bij Katholiek Nieuwsblad wens ik u een gezegend en gezond 2021!
 |
Gratis kennismaken met KN?Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad nr. 1 van 2021. Vrijblijvend kennismaken met KN? Vraag hier een gratis proefpakket aan! |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
