Rutgers en Soa Aids Nederland publiceerden begin deze week hun vijfjaarlijkse onderzoek naar de ‘seksuele gezondheid van jongeren’. De belangrijkste bevindingen die het nieuws haalden, waren dat jongeren steeds later aan seks beginnen, en dat voorbehoedsmiddelen aan populariteit verliezen.
Jongeren worden steeds katholieker, zou je bijna zeggen – maar dat ligt uiteraard een heel stuk genuanceerder.
Voor minder dan een kwart van de ondervraagde jongeren speelt geloof überhaupt in meer of mindere mate een rol bij de seksualiteitsbeleving. En dan zijn de verschillen in gedrag of opvattingen nog niet eens zo heel anders dan die van niet-gelovige jongeren.
Het aantal jongeren dat later aan seks begint om ‘op de ware te wachten’ is dan ook niet zo heel groot. De onderzoekers noemen de rol van sociale media als veel belangrijkere mogelijke verklaring voor het naar boven opschuiven van de leeftijd. Jongeren worden daardoor onzekerder, hebben meer moeite met ‘echt’ contact, en zijn bang voor roddel en achterklap online.
Bepaald geen redenen die het toejuichen waard zijn dus. Wat je verder ook vindt van het feit dat we ons collectief aan de ‘bevoogding’ van de Kerk op dit vlak hebben ontworsteld: we moeten ons toch achter de oren krabben dat die bevoogding nu misschien wel heftiger is geworden door alle verregaande sociale controle die online plaatsvindt.
Wat in de meeste mediaberichten minder aandacht kreeg, maar wat ik zelf zorgwekkender vind dan bijvoorbeeld de discussie over voorbehoedsmiddelen, is de steeds verder gaande ontkoppeling tussen seks en liefde. Juist bij meisjes gaat de acceptatie van seks zonder verliefdheid razendsnel; in 2012 vond nog maar 26 procent van de meiden dat normaal, nu is dat al 62 procent. “Voor het eerst denken meiden hier hetzelfde over als jongens”, concluderen de onderzoekers.
Sommige mensen zullen dit een teken van emancipatie vinden. Mij lijkt het een teken van een algehele verschraling van de seksualiteitsbeleving tot een reeks mechanische handelingen waar wel plezier aan valt te beleven, maar die je in feite met om het even welke persoon kunt uitvoeren. De ander wordt tot object van behoeftebevrediging gemaakt, liefde en lust worden volkomen van elkaar gescheiden – paus Franciscus zei daar laatst in zijn woensdagaudiëntie ware dingen over.
Hier ligt denk ik de meest fundamentele opgave voor (groot)ouders, opvoeders, leraren en herders. Ach en wee roepen of met het vingertje wapperen heeft daarbij absoluut geen zin. Het is onze taak om aan onze kinderen mee te geven dat seks iets prachtigs en waardevols is, juist omdat er liefde bij komt kijken.
‘Seksuele gezondheid’ is geen medische conditie maar ten diepste een uiting van ons geestelijk welzijn, van ons vermogen om betekenisvolle relaties aan te gaan met anderen. Dáár zou het gesprek over moeten gaan, veel meer dan over welke leeftijd geoorloofd is om eraan te beginnen, en of je al dan niet een condoom gebruikt.
 |
Gratis kennismaken met KN?Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad van deze week. Vrijblijvend kennismaken met onze weekeditie? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan! |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
