Het lijkt een jaarlijkse rituele dans: de publicatie van de Ranglijst Christenvervolging van Open Doors. Na de schok over huiveringwekkende aantallen van vervolgde christenen, ebt de aandacht al snel weer weg. Verspilde moeite, die ranglijst, en dus maar overslaan?
De ranglijst levert doorgaans stof tot nadenken. Regeringen protesteren als hun land op de lijst belandt, omdat ze weten dat vermelding bepaald geen aanbeveling is. Politici trekken aan de bel als er grote verschuivingen en zorgelijke trends zichtbaar worden. Christenen voelen zich (opnieuw) aangespoord om vurig te blijven bidden voor hun geestelijke broers en zussen overal ter wereld.
Het jaarlijkse overzicht heeft gezorgd voor een groeiend besef wat vervolgde christenen wereldwijd overkomt, stelde een analist bij de dertigste editie in 2023.
Daarnaast laten reacties op de ranglijst zien dat christenvervolging voor velen een hete aardappel is. Critici menen dat er te veel belang aan religie wordt gehecht. Geloven is een persoonlijke keuze – dan accepteer je zelf maar de consequenties ervan.
Bovendien, zo menen zij, staat vervolging niet los van andere kwesties zoals geruzie over bezit of een tribaal conflict. De ranglijst slaat in hun ogen een complexe werkelijkheid plat in één cijfer over godsdienstvrijheid.
“Meten is weten: leg de ranglijsten van de afgelopen tien jaar naast elkaar en het is meteen duidelijk dat de intensiteit van onderdrukking en discriminatie met het jaar erger wordt.”
Tweet dit!
Het overzicht zou ook te eenzijdig gericht zijn op christenen. Lijden islamitische Oeigoeren in China en bahaï-gelovigen in bijvoorbeeld Iran ook niet onder verdrukking? En soms staat de onderzoeksmethodiek ter discussie. Het zijn logische vragen die we graag beantwoorden.
Inmiddels zijn we weer een jaar verder. De druk van vervolging is helaas niet afgenomen. Meten is weten: leg de ranglijsten van de afgelopen tien jaar naast elkaar en het is meteen duidelijk dat de intensiteit van onderdrukking en discriminatie met het jaar erger wordt. 365 miljoen christenen worden zeer zwaar vervolgd en hun aantal blijft groeien. Hoe kan zo’n enorm getal schijnbaar toch veel mensen en media koud laten?
Van Sovjetdictator Jozef Stalin – verantwoordelijk voor de dood van miljoenen burgers – is de uitspraak: “Eén dode is een tragedie, een miljoen doden is statistiek.” Die kant mag het niet opgaan met de Ranglijst Christenvervolging.
Daarom vertelt Open Doors telkens het persoonlijke verhaal, dat ene moedige getuigenis tegen de achtergrond van een wereldwijde crisis die christenvervolging heet. Het individuele drama onderstreept het grotere verhaal.
Geloof is geen hip thema, laat staan een ranglijst over geloofsvervolging. Toch brengen we al meer dan dertig jaar deze rampspoed in kaart. Letterlijk zelfs. De bekende wereldkaart van Open Doors is als het ware de motorkap, waaronder een groot aantal gegevens schuilgaat.
Nadere beschouwing van die gegevens biedt inzicht in hoe een land omgaat met zijn burgers. Welke goede en slechte wetten er zijn, hoe gemeenschappen en families ageren tegen bekering. Het is broodnodig te laten zien welke bescherming gelovigen nog krijgen, hoeveel ruimte er wel of niet is rond geloofs- en gewetensvrijheid. En wie niet vergeten mogen worden, de eenzamen in het strafkamp, de gevangeniscel of de jungle.
De ranglijst biedt een handvat om autocratische regeringen aan te spreken op grove mensenrechtenschendingen. Om de internationale gemeenschap op te roepen maatregelen te nemen om de vrijheid van geweten, geloof en levensbeschouwing te waarborgen of te herstellen. Want waar christenen vervolgd worden, liggen andere religieuze en niet-religieuze minderheden vaak ook onder vuur.
“De Kerk houdt stand, tegen de verdrukking in. Al tweeduizend jaar.”
Tweet dit!
De ranglijst maakt ongeziene trends zichtbaar. Het zorgt voor bewustwording. Het zet landen en regimes die dat niet willen in de spotlights en spoort de Kerk aan nog vuriger te bidden. Dat zijn geen bijkomstigheden, geen rimpelingen als de steen in de vijver valt. Het is de noodklok die helaas elk jaar weer geluid en gehoord moet worden.
Naar ons idee zijn we daar best succesvol in. Al gaan we er niet prat op. Tegelijk weten we dat de vervolgde Kerk veilig en onaantastbaar is, omdat God over haar waakt en het gebed kracht heeft. Daarvan getuigen veel vervolgde christenen als we hen ontmoeten en spreken.
We beginnen het nieuwe kalenderjaar met een enorme klem, nog maar enkele weken geleden, op Kerstavond, werden opnieuw honderden christenen in Nigeria vermoord. We horen en lezen er te weinig over, het systematische karakter van deze religieus geïnspireerde moorden wordt gemakkelijk weggeredeneerd alsof het slechts om een etnisch of economisch conflict zou gaan.
Maar wie zichzelf toestaat onder de motorkap van deze gebeurtenissen te kijken, zal twee dingen kunnen opmerken. Er is namelijk daadwerkelijk sprake van religieus geïnspireerd geweld waarbij christenen bewust doelwit zijn. Daarbij gaat het om schendingen van fundamentele internationaal erkende vrijheden die ten diepste niet alleen christenen, maar alle mensen raken.
Met de Ranglijst Christenvervolging willen we dit vertellen en aantonen en tegelijk steeds van de ongelooflijke moed en hoopvolle volharding van miljoenen gelovigen verhalen. Deze waarheid verdient onze verdediging, onze stem, onze inzet. De Kerk houdt stand, tegen de verdrukking in. Al tweeduizend jaar. En – zo begrijpen we de Bijbel – die Kerk zal blijven standhouden.
De vraag aan ons allen is: wat is mijn bijdrage daaraan?
Maarten Dees is directeur van Open Doors Nederland.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
