Kardinaal Jean-Claude Hollerich en de Duitse bisschop Bertram Meier benadrukken dat mensen geen progressieve ruk naar voren moeten verwachten van de synode over synodaliteit. “De Kerk zoekt naar antwoorden, maar zal die niet allemaal tijdens deze synode vinden.”

De Luxemburgse kardinaal maakt dat duidelijk in de Duitstalige katholieke podcast Himmelklar, waarin hij deze week sprak over de eerste bijeenkomst van de synode over synodaliteit in oktober. Hollerich doelt op verwachtingen rond de wijding van vrouwen en pastorale zorg voor LHBT’ers.

Deze twee thema’s zijn met name door de progressieve vleugel van de Kerk in Europa en Noord-Amerika naar voren geschoven. Beide onderwerpen komen aan bod in het Instrumentum laboris, het synodale werkdocument waarover alle deelnemers zich moeten bezinnen voor aanvang van de synode.

‘Kerk zoekt antwoorden’

Deze onderwerpen staan centraal in het hervormingsproces van de katholieke Kerk in Duitsland, maar waren minder gewild in andere landen, aldus kardinaal Hollerich. Als rapporteur is hij grotendeels verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van de synode.

“De kerk zoekt naar antwoorden”, voegt hij eraan toe, “maar zal die niet allemaal tijdens deze synode vinden. Je moet het proces niet overladen met verwachtingen, om teleurstelling te voorkomen.”

Tegelijkertijd dringt Hollerich er bij alle deelnemers op aan om open te staan en bereid te zijn om zich te bekeren. “Als ik het gesprek aanga met de gedachte: ‘ik weet alles al’, dan luister ik niet en kan ik geen onderscheid maken.”

‘Hoop temperen’

Bisschop Bertram Meier van het Beierse Augsburg waarschuwt ook voor overdreven hoop op hervorming. “Ik wil teleurstelling voorkomen door de hoop te temperen”, zei hij woensdag tegen dagblad de Augsburger Allgemeine. “Er zullen geen beslissingen worden genomen over hervormingskwesties tijdens deze synodebijeenkomst zoals we dat in Duitsland hebben gedaan.” Daarmee doelt hij op de Synodale Weg, het hervormingsprogramma binnen de Duitse Kerk.

Na de synode stelt paus Franciscus vermoedelijk een prioriteitenlijst op voor de tweede bijeenkomst in oktober 2024. “Uiteindelijk zal hij beslissen over mogelijke hervormingen”, legt bisschop Meier uit.

Tempoverschillen

Toch zou de synode geen mislukking zijn “zelfs als niet al onze inbreng wordt behandeld, laat staan dat er positief over wordt beslist”, vervolgt de bisschop. “Het zou raadzaam zijn om het wat rustiger aan te doen. Te veel verandering brengt ons in Duitsland en op het niveau van de universele Kerk in de problemen.”

Meier benadrukt dat er ‘tempoverschillen’ binnen de Kerk bestaan en dat die gerespecteerd moeten worden. Een onderwerp als het kerkelijk zegenen van koppels van hetzelfde geslacht staat in Afrika bijvoorbeeld niet op de agenda: “Daar moeten we er als Kerk eerst voor strijden dat homoseksualiteit niet met de zwaarste straffen wordt bestraft.”

‘Niet lobbyen’

Meier zegt dat hij ook zaken meeneemt naar de synode waar hervormingsgezinde groepen hem attent op hebben gemaakt, zoals de wijding van vrouwen en stappen om klerikalisme tegen te gaan. “Ik zal ook deze zorgen meenemen naar de synode, maar ik ga niet voor die kwesties lobbyen.”

Anders dan in het verleden zijn er deze synode geen Duitstalige discussiegroepen; Meier is bij een Italiaanse groep ingedeeld. “Ik zie dit als een dringende uitnodiging van Rome dat wij Duitsers wereldwijd beter betrokken moeten raken en onze ideeën moeten uitleggen”, zegt hij. Meier benadrukt dat niet op te vatten als Romeinse kritiek op Duitse hervormingsplannen, maar als een “kans om onszelf te presenteren”.