Met twee gelijktijdige conferenties besteedt het Vaticaan deze dagen uitgebreid aandacht aan de rol van vrouwen in de Kerk. “Juist in deze tijd is de bijdrage van vrouwen noodzakelijker dan ooit.”
Het voorbeeld dat vrouwelijke heiligen stellen, vrouwelijk leiderschap en de manieren waarop vrouwelijke leken en religieuzen zich hard maken voor ontwikkeling, waardigheid en inclusie in Azië, Afrika en Latijns-Amerika: sinds gisteren staat de rol van vrouwen in de Kerk volop in de schijnwerpers in het Vaticaan.
In het kader van de Internationale Vrouwendag op 8 maart vonden en vinden daar twee grote conferenties plaats over de plek die vrouwen innemen in de Kerk. Gisteren begon een tweedaagse conferentie over vrouwen als “bouwers van menselijkheid”, een initiatief van verschillende pauselijke universiteiten; vandaag vindt ook een eendaags symposium plaats over “vrouwelijke leiders”, georganiseerd door de Britse en Australische ambassades bij de Heilige Stoel en Caritas Internationalis.
De conferentie over vrouwelijk leiderschap draait om theologie en hangt ook sterk samen met de synode over synodaliteit. De rol van vrouwen is in het synodale proces steeds concreter geworden: bij de bisschoppenbijeenkomst van oktober 2023 hadden niet-bisschoppen, waaronder ook vrouwen, voor het eerst stemrecht.
Nu de Kerk meer synodaal probeert te worden, waarbij alle gedoopten verantwoordelijkheid nemen voor haar missie, moet de traditionele band tussen wijding en autoriteit verder bestudeerd worden, aldus de Australische theologe Maeve Heaney.
“We hebben een stevige bijbelse, theologische en historische reflectie nodig over de doop en over het priesterschap om de knoop tussen bestuur, macht en ambt los te maken. Zo stellen we vrouwen en andere leken in staat om kerkelijke structuren effectiever te maken, meer samen te werken en hopelijk meer in overeenstemming te zijn met Jezus’ visie op de Kerk.”
Het gesprek over “complementariteit” tussen mannen en vrouwen en hun rollen in de Kerk moet ook verder genuanceerd worden, vindt Heaney. Hoewel de gaven van elke gedoopte de ander zouden moeten aanvullen, gebruiken sommigen complementariteit om “de bijdrage van vrouwen te benoemen als wezenlijk anders dan die van mannen, door liefde, spiritualiteit en verzorging af te zetten tegen autoriteit, leiderschap en intellect”.
“Ik suggereer niet dat er geen verschillen zijn tussen vrouwen en mannen”, zegt ze. “Ik vraag alleen om die verschillen niet te radicaliseren.”
Volgens zuster Nathalie Becquart, ondersecretaris van de bisschoppensynode, is het hele proces van de synode over synodaliteit “een proces om vrouwen meer stem te geven”.
“De synode probeert de visie van de Kerk als een gemeenschap van broeders en zusters in Christus te bevorderen met deze nieuwe kerkelijke stijl van luisteren, dialoog en ontmoeting”, aldus Becquart. Inclusie is daarbij het sleutelwoord “omdat het gaat om deelname door iedereen”.
Het synodeproces, maakt volgens zuster Becquart ook duidelijk dat net zoals alle mannelijke deelnemers niet hetzelfde standpunt hebben over belangrijke kwesties, de vrouwen dat ook niet hebben, maar dat ze wel gehoord willen worden.
Gisteren opende paus Franciscus de tweedaagse conferentie over vrouwen als “bouwers van menselijkheid” met een toespraak. Omdat de paus nog steeds met stemproblemen kampt vanwege zijn recente ziekte, liet hij de tekst door een medewerker voorlezen.
“We leven in een tijd die verschroeid is door haat, waarin onze menselijke familie getekend wordt door geweld, oorlog en ideologieën die de edelste gevoelens van het menselijk hart verstikken,” schrijft de paus. “Juist in deze context is de bijdrage van vrouwen noodzakelijker dan ooit.”
Paus Franciscus vraagt katholieken om “elke verdeeldheid zaaiende houding” opzij te zetten en dat ze “zorgvuldig onderscheid maken om passende manieren te ontdekken om de grootsheid en de plaats van de vrouw steeds meer naar waarde te schatten in het Volk van God.”
Een belangrijk aspect van de roeping van vrouwen, schrijft hij, is om de “bouwers” te zijn waarnaar de titel van de conferentie verwijst. Een bouwer zijn is “samenwerken met de Schepper in dienst van het leven, het algemeen welzijn en de vrede”.
Vrouwen “weten hoe ze mensen met tederheid bij elkaar moeten brengen”, aldus de paus. “Met hun unieke vermogen tot medeleven, hun intuïtie en hun zorgzaamheid zijn zij in staat om voor de samenleving zowel intelligentie te zijn als een hart dat liefheeft en verenigt, om liefde te brengen waar liefde ontbreekt, en menselijkheid waar mensen op zoek zijn naar hun ware identiteit.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
